Ngày 15/10, Hiệp hội Bất động sản Việt Nam phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Xây dựng tổ chức Hội nghị đối thoại giữa các cơ quan soạn thảo luật, chuyên gia, doanh nghiệp và báo chí về cách thức thực hiện.
Ông Nguyễn Đắc Nhân, Phó Cục trưởng Cục Đất đai, Bộ Tài nguyên và Môi trường (Ảnh: Reatimes)
Trình bày báo cáo thuyết trình về những điểm mới đáng chú ý của Luật Đất đai 2024 và các văn bản quy định chi tiết thi hành Luật, ông Nguyễn Đắc Nhân, Phó Cục trưởng Cục Đất đai, Bộ Tài nguyên và Môi trường nêu rõ 8
Điểm mới thứ nhất liên quan đến vấn đề phân cấp, phân cấp trong quản lý nhà nước về đất đai.
Cụ thể, Luật Đất đai 2024 đã phân cấp toàn bộ thẩm quyền cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất rừng, đất lúa cho Hội đồng nhân dân tỉnh.
Điểm mới thứ hai liên quan đến vấn đề quyền của người sử dụng đất.
Đại diện Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết, theo Luật Đất đai 2024, cá nhân trong nước và người Việt Nam định cư ở nước ngoài là công dân Việt Nam đều là “cá nhân” sử dụng đất.
Người Việt Nam định cư ở nước ngoài là công dân Việt Nam có đầy đủ quyền và nghĩa vụ trong việc quản lý và sử dụng đất đai như cá nhân trong nước.
Điểm mới thứ ba liên quan đến vấn đề quy hoạch sử dụng đất.
Cụ thể, Quy hoạch sử dụng đất quốc gia chỉ kiểm soát các chỉ tiêu đất trồng lúa, đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng, đất rừng sản xuất là rừng tự nhiên, đất quốc phòng, đất an ninh.
Đối với quy hoạch sử dụng đất cấp huyện, nội dung kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện đơn giản hơn.
Ngoài ra, Luật Đất đai 2024 còn quy định cụ thể một số trường hợp không phải bổ sung vào kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện (dự án đã được Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt đầu tư/quyết định đầu tư, v.v.)
Điểm mới thứ tư liên quan đến vấn đề thu hồi đất .
Theo ông Nguyễn Đắc Nhân, Luật Đất đai 2024 quy định cụ thể về căn cứ, điều kiện thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh; Điều kiện để thu hồi đất là phải hoàn thành việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và bố trí tái định cư theo quy định của Luật Đất đai.
Đối với việc thu hồi đất xung quanh, dự án đầu tư xây dựng khu đô thị, khu dân cư nông thôn phải đáp ứng điều kiện tạo quỹ đất do Nhà nước đầu tư để quản lý, khai thác, giao đất, cho thuê đất.
“Trường hợp đất quốc phòng, an ninh hoặc tài sản gắn liền với đất phải thu hồi để chuyển cho địa phương thực hiện dự án phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng mà diện tích đất dự kiến
Điểm mới thứ năm liên quan đến vấn đề bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi nhà nước thu hồi đất.
Cụ thể, Luật đã sửa đổi, bổ sung nguyên tắc bồi thường theo hướng đa dạng hóa các hình thức bồi thường, bao gồm: Bồi thường bằng đất cùng mục đích với đất bị thu hồi bằng tiền, bằng đất khác và bằng nhà ở.
Luật cũng mở rộng thành phần Hội đồng bồi thường, hỗ trợ và tái định cư với sự tham gia của đại diện Hội đồng nhân dân, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cùng cấp và đại diện người sử dụng đất bị thu hồi.
Điểm mới thứ sáu là vấn đề giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất.
Cụ thể, Luật mới quy định các trường hợp giao đất, cho thuê đất thông qua đấu thầu để lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án có sử dụng đất trong: Dự án phải tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư.
Ngoài ra, Luật đã phân cấp toàn bộ thẩm quyền phê duyệt việc chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa, đất lâm nghiệp (rừng phòng hộ, rừng đặc dụng, đất rừng sản xuất là rừng tự nhiên) cho Hội đồng nhân dân tỉnh.
Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất nông nghiệp trong khu dân cư, đất nông nghiệp trên cùng thửa đất với đất ở hoặc đất phi nông nghiệp không phải là đất ở nhưng có nhu cầu chuyển mục đích sử dụng sang đất đai.
Điểm mới thứ bảy liên quan đến vấn đề tài chính đất đai.
Theo đó, các quy định của Chính phủ về khung giá đất được bãi bỏ;
Ngoài ra, Luật còn quy định cụ thể 04 phương pháp định giá đất, bao gồm: Phương pháp so sánh, phương pháp thu nhập, phương pháp thặng dư, phương pháp hệ số điều chỉnh giá đất.
Tính năng mới thứ tám là chế độ sử dụng đất.
Theo đại diện Bộ Tài nguyên và Môi trường, Luật đã mở rộng hạn mức đối với cá nhân nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất nông nghiệp không quá 15 lần hạn mức giao đất nông nghiệp của cá nhân.
“Tuy nhiên, nếu nhận vượt mức hạn mức thì vẫn được sử dụng nhưng phải kèm theo điều kiện bắt buộc phải thành lập tổ chức kinh tế và có quy hoạch sử dụng đất được UBND huyện phê duyệt. Đây là quy định.
Đối với quy định về “Sử dụng đất đa mục đích” là sử dụng một phần diện tích đất của mục đích sử dụng chính vào mục đích khác thì mục đích sử dụng đất chính là mục đích của thửa đất được Nhà nước phê duyệt.