Các thị trường trọng điểm đang gia tăng mạnh mẽ nhu cầu nhập khẩu thủy sản, giúp xuất khẩu thủy sản Việt Nam tăng tốc trở lại với mức tăng trưởng ấn tượng.
Quý 3 năm 2024 là giai đoạn đánh dấu sự phục hồi mạnh mẽ của các thị trường nhập khẩu thủy sản chính của Việt Nam.
Hai thị trường lớn là Mỹ và Trung Quốc đóng vai trò quan trọng đưa xuất khẩu thủy sản Việt Nam quay trở lại quỹ đạo tăng trưởng.
Bước sang quý IV, trong tháng đầu tiên của quý này (tháng 10), xuất khẩu thủy sản đạt hơn 1 tỷ USD, tăng 28% so với cùng kỳ năm ngoái.
Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, giá trị xuất khẩu thủy sản tháng 10/2024 ước đạt 1,1 tỷ USD, nâng tổng giá trị xuất khẩu thủy sản 10 tháng lên 8,33 tỷ USD, tăng 12% so với năm trước.
Hoa Kỳ, Trung Quốc và Nhật Bản là 3 thị trường tiêu thụ thủy sản lớn nhất của Việt Nam, chiếm thị phần lần lượt là 18,5%, 16,8% và 15,4%.
Trong 15 thị trường xuất khẩu thủy sản chính, thị trường có giá trị xuất khẩu tăng mạnh nhất là Nga với mức tăng 94,8%.
Chỉ tính riêng tháng 10, xuất khẩu thủy sản sang Trung Quốc bùng nổ với mức tăng 37%, khẳng định vị thế là thị trường lớn nhất và có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất trong tháng.
Các thị trường khác cũng sôi động không kém như xuất khẩu sang Mỹ tăng 31%, Nhật Bản tăng 22%, EU tăng 27%, Hàn Quốc tăng 13%.
Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), trong những năm gần đây, Hoa Kỳ luôn là thị trường nhập khẩu thủy sản lớn nhất của Việt Nam.
Kim ngạch xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang thị trường này trong 5 năm qua dao động từ 1,5-2,1 tỷ USD/năm.
Dù luôn phải đối mặt với các chính sách bảo hộ chặt chẽ như thuế chống bán phá giá, chống trợ cấp nhưng nhu cầu của thị trường Mỹ vẫn rất lớn.
Mới đây, Bộ Thương mại Mỹ công bố thuế chống trợ cấp sơ bộ đối với tôm nhập khẩu từ Ecuador, Ấn Độ và Việt Nam.
Tính đến hết tháng 10/2024, xuất khẩu thủy sản Việt Nam sang Hoa Kỳ đã đạt 1,5 tỷ USD, tăng 15% so với cùng kỳ năm ngoái.
Đáng chú ý, xuất khẩu thủy sản có xu hướng tăng trưởng mạnh tại thị trường Trung Quốc và có khả năng vượt Mỹ trong những tháng cuối năm, nếu đà tăng trưởng 20% trong 10 tháng qua được duy trì.
VASEP dự báo nếu mức tăng này tiếp tục, Trung Quốc có thể trở thành thị trường nhập khẩu lớn nhất của thủy sản Việt Nam.
Mặc dù nền kinh tế châu Âu đang phục hồi chậm hơn so với Mỹ và Trung Quốc nhưng những tín hiệu tích cực từ tiêu dùng thủy sản và giá nhập khẩu đang dần phục hồi cho thấy triển vọng tích cực đối với doanh nghiệp Việt Nam.
Tính đến hết tháng 10/2024, xuất khẩu thủy sản sang EU tăng 11% so với cùng kỳ năm ngoái.
Tại EU, thủy sản Việt Nam đang hưởng lợi lớn từ Hiệp định thương mại tự do giữa Việt Nam và EU (EVFTA).
Điển hình, thuế hầu hết tôm nguyên liệu (tươi, đông lạnh, ướp lạnh) vào EU giảm về 0% ngay khi hiệp định có hiệu lực.
Ngay cả tại EU, bên cạnh các thị trường xuất khẩu chính, truyền thống như Hà Lan, Đức, Pháp..., xuất khẩu thủy sản của Việt Nam vẫn còn rất nhiều dư địa và cơ hội để khai thác một số thị trường hiệu quả hơn.
Thị trường EU có xu hướng phục hồi, giá cả thị trường và tiêu dùng ổn định hơn.
Cơ cấu xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang EU thời gian tới dự kiến sẽ có nhiều thay đổi khi các doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản của Việt Nam tích cực đẩy mạnh xuất khẩu các mặt hàng thủy sản được hưởng ưu đãi từ Hiệp định.
Xét về mặt sản phẩm, tôm và cá tra là hai sản phẩm có tiềm năng tăng trưởng lớn.
Chỉ riêng trong tháng 10, xuất khẩu tôm, cá tra có bước đột phá mạnh mẽ, với mức tăng lần lượt là 26% và 24%, vượt xa cá ngừ và bạch tuộc.
Bà Lê Hằng, Giám đốc Truyền thông VASEP, năm 2024, cả tôm và cá tra sẽ tiếp tục là sản phẩm chủ lực và có triển vọng tích cực nhờ nhu cầu ngày càng tăng và giá phục hồi ở các thị trường như
Ngành tôm, cá tra dù đang vào mùa nhập khẩu cao điểm nhưng vẫn đối mặt với tình trạng thiếu nguyên liệu trong nước.
Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, sản lượng thủy sản 10 tháng đạt gần 7,9 triệu tấn, tăng 2,5% so với cùng kỳ.
Dù có những tín hiệu xuất khẩu tích cực nhưng ông Trần Đình Luân, Cục trưởng Cục Thủy sản, cho rằng chi phí sản xuất, chi phí thức ăn và thuốc thú y cho nuôi trồng thủy sản, đặc biệt là nuôi tôm ở Việt Nam
Các nước như Ấn Độ, Ecuador, Indonesia cũng có ngành tôm phát triển mạnh và có tính cạnh tranh cao.
Ngoài ra, việc kiểm soát chi phí, dịch bệnh, môi trường chưa thực sự hiệu quả dẫn đến giá tôm Việt Nam chưa đủ sức cạnh tranh so với các nước.
Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến đánh giá với mức tăng trưởng ấn tượng những tháng gần đây, đặc biệt là tháng 10, xuất khẩu thủy sản đã vượt 1 tỷ USD.